Olden Eibergen

Waterwingebied

In de Achterhoek vind je het drinkwaterproductiebedrijf Olden Eibergen. Het ligt in een landelijke omgeving met authentieke boerderijen, houtwallen, bosjes en weilanden. Olden Eibergen ligt in de gemeente Berkelland.

Drie waterwingebieden

Al in 1935 is begonnen met water winnen in Olden Eibergen. Het grondwater wordt onttrokken op een diepte van 19 tot 30 meter onder het maaiveld. In 1968 is daar het winveld van Haarlo aan toegevoegd. Daar komt het grondwater van een diepte tussen de 17 en 22 meter. Jaarlijks mag Vitens hier 2,8 miljoen kubieke meter water oppompen. Het water van beide winvelden wordt gezuiverd in het productiebedrijf van Olden Eibergen. Daar wordt ook het water gezuiverd uit het winveld Noordijkerveld. Het drinkwater dat we maken op productiebedrijf Olden Eibergen transporteren we naar de inwoners van Haaksbergen, Eibergen, Neede en Enschede.

Een waterwinput in Haarlo.
Een waterwinput in Haarlo.

Kwetsbare winningen op zand

Tussen het water dat we oppompen en het maaiveld zit geen beschermde ondoorlatende kleilaag, zoals elders in Nederland. Dat maakt de Achterhoekse waterwinningen extra kwetsbaar. Vervuilingen van de oppervlakte kunnen redelijk eenvoudig bij het grondwater komen. En door het ontbreken van een ondoorlatende laag heeft de waterwinning zelf ook weer invloed op de grondwaterstand onder akkers, weilanden en bos. Om het effect van het waterwinnen te verminderen wordt er extra water uit de rivier de Berkel in het gebied ingelaten. Dat extra water helpt het grondwater op peil te houden. In het waterwingebied van Olden Eibergen is dat te zien als ‘het oog van Zonderwijk’: een grote ronde vijver die kunstmatig op peil wordt gehouden.

Bloeiende bermen van Zonderwijk

Professor Zonderwijk stond in de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw bekend als de ‘bermprofessor’ vanwege zijn pleidooi voor ‘bonte bermen’: bloeiende bermen in plaats van strak gemaaide gazons. Hij maakte zich zorgen om de achteruitgang van het aantal plant- en diersoorten in Nederland. Bloeiende bermen zag hij als een belangrijk middel om die achteruitgang van de biodiversiteit te stoppen. Voor die manier van graslandbeheer zocht hij ook contact met een aantal drinkwaterbedrijven. Onder andere rond de vijver op Olden Eibergen zijn nog veel plantensoorten te vinden, die te herleiden zijn tot de zaaiprojecten van professor Zonderwijk.

Vlinders, libellen en vogels

Al die bloeiende planten lokken veel vlinders en libellen. Denk aan algemene soorten als de kleine vuurvlinder, maar ook aan de zeldzamere kleine ijsvogelvlinder bij Haarlo. Ook qua vogels zijn de gebieden erg soortenrijk. Een bijzondere vogel is de wielewaal. Een vogel waar het geluid ‘dudeljo’ bekender van is dan de vogel zelf. Hoewel de vogels opvallend geel-zwart zijn gekleurd, zie je ze weinig door hun verborgen manier van leven. Ze zitten vooral hoog in de bomen.

Wielewaal Foto: Hans van Zummeren.
Wielewaal Foto: Hans van Zummeren.

Help ons de natuur beschermen

De natuur is mooi, maar ook kwetsbaar. Om de heide zoveel mogelijk te beschermen, geldt er een aantal regels. De heide is toegankelijk tussen zonsopkomst en zonsondergang. Wandelen is alleen toegestaan op de paden. Honden zijn aangelijnd welkom. Er loopt een mountainbikeroute door het gebied, buiten deze route om zijn fietsers niet toegestaan.

Ontdek Olde Eibergen

Het ommetje Haarlose veld van 8 kilometer komt door het waterwingebied van Haarlo.

De fietsroute het lokaal ommetje Eibergen van 24,9 kilometer komt langs waterwingebied Haarlo en Olden Eibergen.

Startpunt: Toeristisch Overstap Punt, Eibergseweg 13 in Haarlo.