De invloed van klimaatverandering op de drinkwatervoorziening

Het klimaat verandert. Extreem weer komt steeds vaker voor, zoals hoosbuien en droge zomers. En dat merken we. Op warme dagen zien we bijvoorbeeld flinke pieken in het drinkwaterverbruik. En dat terwijl door neerslagtekorten grote gebieden in Nederland vaak structureel te droog zijn. Daarom pleit Vitens voor een duurzaam waterecosysteem, waarin we water vasthouden in plaats van zo snel mogelijk afvoeren.

Piekbelasting op warme dagen

Als de temperatuur in Nederland stijgt, dan stijgt ook het waterverbruik. Mensen sproeien vaker hun tuin, nemen een extra douche of laten hun opzetzwembad vollopen. Er is dan niet minder water, maar we verbruiken allemaal vele tientallen liters per dag extra.
Normaal verbruiken we gemiddeld 120 liter per persoon per dag, maar in de zomer kan dat op warme dagen wel oplopen tot 150 liter. Op zulke dagen moet Vitens soms miljoenen liters extra water leveren. Door deze piekperioden wordt de druk op het (grond)watersysteem in delen van ons gebied simpelweg te groot. We overschrijden lokaal winvergunningen en er komt soms minder water uit de kraan.

Duurzaam omgaan met drinkwater helpt, maar is niet genoeg

Vanwege de toenemende druk op het drinkwatersysteem, roepen we sinds enkele jaren onze klanten op om duurzaam om te gaan met drinkwater. Dit waterbewustzijn kan de piekbelasting bij een dreigend watertekort afvlakken. Maar besparen en bewaren zijn niet genoeg om de stijgende drinkwatervraag op te vangen.

We moeten water vasthouden in plaats van afvoeren

Van oudsher is het waterecosysteem in Nederland gericht op ‘droge voeten’. We voeren al het regenwater en rivierwater zo snel mogelijk af naar de zee. De afgelopen jaren komen we er achter dat dit nadelig is voor het grondwaterpeil en daarmee voor de natuur, boeren en drinkwaterbedrijven als Vitens. Want het regent minder vaak en als het regent dan is dat zo hard dat de regen onvoldoende tijd heeft om ‘in de grond te trekken’. Met als gevolg dat grote gebieden in Nederland vaak structureel te droog zijn.

Samenwerken aan een duurzaam waterecosysteem

Daarom pleit Vitens er samen met tal van andere betrokken organisaties voor om anders te gaan kijken naar het watersysteem. Om toe te werken naar een systeem waarbij alles gericht is op het vasthouden van zoet water, in plaats van zo snel mogelijk afvoeren. Geen gemakkelijke opgave, wel een noodzakelijke.

Diverse projecten waarin water vasthouden leidend is

Vitens zet zich samen met anderen in om het waterecosysteem in ons land volledig te verduurzamen. Bijvoorbeeld in de volgende projecten:

• Panorama Waterland: een concept waarin we met partners onderzoeken hoe we een duurzaam waterecosysteem vorm kunnen geven.
• Infiltratieproject Epe: we infiltreren water in de bodem om de natuur een handje te helpen.
• Ruimte voor de rivieren: project van Rijkswaterstaat waarin we ‘meeveren’ met de natuur.

Waar nodig zoeken we alternatieve bronnen

Daarnaast zoekt Vitens waar grondwaterbronnen niet duurzaam zijn of het grondwaterpeil te laag is, naar alternatieve bronnen. Dit kan een grondwaterbron op een andere locatie zijn, maar we onderzoeken ook of andere soorten bronnen mogelijk én voldoende duurzaam zijn. Ons uitgangspunt is daarbij altijd: een positieve bijdrage leveren aan mens en natuur.