Legionella sneltest

Na een Legionella besmetting is het wenselijk dat er snel een uitslag is, waaruit blijkt dat ook alle gevaarlijke Legionella pneumophila bacteriën zijn verdwenen. Zodat uw douchegelegenheid of speelelement in het zwembad snel weer open kan. De Legionella Sneltest die binnen 24 uur vaststelt of de bacterie door of levend is biedt dan uitkomst. 
Er zijn meer dan 50 verschillende Legionellasoorten waarbij de ene gevaarlijker is dan de andere. Er kan onderscheid worden gemaakt tussen Legionella pneumophila en Legionella non pneumophila. Legionella pneumophila is het soort dat het meest frequent wordt geïsoleerd bij patiënten met een Legionella infectie. Infectie met de Legionella bacterie kan leiden tot de veteranenziekte of, in geval van een milder verloop, Pontiac Fever. Klik hier om een legionella sneltest aan te vragen  


Q-PCR methode

Dit is een DNA-technologie om snel de Legionella op te kunnen sporen. De methode toont het volgende aan:

  • De aanwezigheid van Legionella species
  • Onderscheid tussen Legionella pneumophila en andere species
  • Bij aanwezigheid Legionella pneumophila onderscheid tussen serotype: 1 of 2-15
  • Of er sprake is van mengcultures

DOA-test: Dead or Alive

In onze Legionella Sneltest maken we gebruik van de Q-PCR methode om vast te stellen om welke Legionella bacterie het gaat. Daarnaast doen we de zogeheten DOA-test, Dead Or Alive test. Met de DOA-test tonen we aan of de Legionellabacteriën dood of levend zijn.

Er is nog een voordeel van de Q-PCR methode in combinatie met de DOA-test ten opzichte van de standaard kweekmethode. De Q-PCR met de DOA-test meet namelijk óók de niet kweekbare Legionellabacteriën. Legionellabacteriën kunnen zich bijvoorbeeld in een rustfase bevinden (levensvatbaar maar niet kweekbaar) waardoor ze niet op een voedingsbodem groeien. De reguliere kweekmethode vindt deze Legionellabacteriën niet, maar wij tonen ze wel aan met onze Q-PCR en DOA-test.

Vergelijking methoden Vitens en andere laboratoriums

De Vitens Q-PCR methode geeft in tegenstelling tot andere laboratoriums ook duidelijkheid over SG2-14 naast SG1.

Als resultaat ontvangt de klant ook het aantal kopieën DNA welke zijn aangetroffen. Bij ingebruikname van installaties adviseren we minimaal twee sneltesten te laten uitvoeren: een van het suppletiewater en minimaal een bij aerosolvormend tappunt op locatie. Een referentiemonster geeft dan uitsluitsel over kwaliteitsontwikkeling binnen de installatie.

Type Kweek qPCR Vitens qPCR
   kwantitatief  semi-kwalitatief  kwalitatief
 Testresultaten      
 Duur test  5-7 dagen  1 dag na kweek  5 uur
 
 Resultaat test   ≥100 KvE*    
 Legionella  ja  ja  ja
 Legionella non pneumophila (vrom/rivm eis)  nee  nee  ja
 Legionella pneumophila specifiek  nee  nee/ja  ja
 Legionella anisa  nee  nee  nee
 Legionella pneumophila typering Serogroep 1  nee  ja  ja
 Legionella pneumophila typering SG2-14  nee  nee  ja
 Mengsel van L. pneumophila en L. anisa  nee  nee  nee
 Dood-Levend aanduiding legionella  **  **  ja
       
 Aanvullend onderzoek vereist   als  ≥100 KvE    
 Serotypering m.b.v. qPCR/PCR      
       
 Volksgezondheid      
 Aanduiding ziekteverwekkend (pathogeen/niet-pathogeen)  nee  nee  nee
 Aanduiding wel/niet gevaar voor volksgezondheid  nee  nee  nee
 Kwaliteit/betrouwbaarheidstest  40-80%  >95% >95%  
       
 *wetgevingsnorm Nederland      
 **alleen kweekbare legionellacellen      

  • Aan wie en hoe moet ik een legionellaoverschrijding melden?

    Als uw locatie onder de verplichting valt, dan moet u de melding richten aan:

    • Voor leidingwater/drinkwater aan Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) d.m.v. het verzenden van een digitaal meldingsformulier. Klik hier om naar dit formulier te gaan. (Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) bepaalt of de besmette punten in gebruik mogen blijven of afgesloten dienen te worden).
    • Voor Zwemwater aan de Provincie via een meldingsformulier.
    • Voor proceswater aan de GGD.
  • Heb ik een onderzoeksverplichting voor legionella?

    Voor leidingwaterinstallaties geldt alleen een onderzoeksplicht voor locaties met een verhoogd risico. Deze locaties worden in het Drinkwaterbesluit genoemd:

    • Zorginstellingen.
    • Zwem- en badgelegenheden.
    • Verblijfsaccommodaties.
    • Kampeerterreinen.
    • Asielzoekerscentra.
    • Jachthavens.
    • Penitentiaire inrichtingen.
    • Truckstations met douchegelegenheid.
    • Leidingwaterinstallaties op evenementen.

    Voor zwemwater geldt een onderzoekplicht voor bassins waarin verneveling plaats kan vinden,  zoals bij:

    • Waterspeeltoestellen.
    • Whirlpools.
    • Borrelbanken.

    Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen.

  • Hoe lang duurt het voordat een monster is geanalyseerd op legionella?

    Vitens maakt gebruik van de snelste methode, die gebruik maakt van PCR-bevestiging waardoor u een binnen 7 dagen bevestigd resultaat heeft. Als het nodig is kunnen we binnen 24 uur analyseren. Neemt u daarvoor contact met ons op.

  • Hoe moeten watermonsters worden getransporteerd?

    Nadat de monsters zijn genomen moeten ze onder donkere en koele condities worden getransporteerd.

  • Hoe snel moeten watermonsters worden aangeleverd?

    Dit moet binnen 24 uur na bemonstering, voor bacteriologisch onderzoek, nutriënten (ammonium, nitraat, nitriet), zuurgraad, waterstofcarbonaat en kooldioxide. Nadat de monsters zijn genomen moeten ze onder donkere en koele condities worden getransporteerd.

    Als de tijd tussen bemonsteren en het aanleveren aan het laboratorium groter wordt dan de richtlijn,  maar zal de waarde van de analyse minder worden. Indien de houdbaarheid is overschreden zal dit op het analyserapport worden vermeld.

  • Mijn seizoensbedrijf is maar een aantal maanden geopend, heb ik dan nog een legionellaonderzoeksverplichting?

    Strikt genomen is er voor legionella een onderzoeksverplichting met een frequentie van 2 maal per jaar. Als de openingsperiode korter is dan 6 maanden, dan kunt u de toezichthouder verzoeken om vermindering van de voorgeschreven frequentie; de toezichthouder kan dan wel voorwaarden stellen.

  • Moet ik meer doen dan alleen legionellamonsters laten nemen als mijn locatie onder de onderzoeksverplichting valt?

    Ja. Wanneer u deze verplichting valt,  moet u ook een risicoanalyse laten uitvoeren en een beheersplan laten opstellen. In dat beheersplan staan alle acties beschreven die nodig zijn om op een veilige manier met de waterinstallatie om te gaan. Deze beheersplannen kunnen onze partners voor u verzorgen. Voor meer informatie over het laten uitvoeren van een risicoanalyse en/of het opstellen van een beheersplan kunt u contact met ons opnemen.

Bekijk alle veelgestelde vragen

Meer informatie over Legionella preventie of de Legionella sneltest?