Hoe Burgers' Zoo 80 procent water wist te besparen

Koninklijke Burgers’ Zoo in Arnhem is een van de bekendste dierenparken van Nederland. Het park gebruikt veel water. Toch heeft het de afgelopen jaren ook een waterbesparing van 80 procent weten te realiseren. Henk van Zuijlen, Manager Techniek, vertelt wat daar allemaal bij komt kijken. ‘Slim watergebruik, daar gaat het om.’

‘Het moet ergens in de jaren zeventig zijn geweest. Ik was tien jaar oud en had een stoere fiets. Met een grote sticker erop: “Wees wijs met water”.’ Het klinkt als een verre herinnering van Henk, deze aloude overheidscampagne om zuinig om te gaan met water. Maar de boodschap is wellicht relevanter dan ooit. Ook voor Koninklijke Burgers’ Zoo.

Ruim een jaar werkt Henk als Manager Techniek bij Burgers’ Zoo. ‘Op vakantie in Oostenrijk zag mijn jongste dochter de vacature staan. “Dat is echt wat voor jou, pap!”, zei ze. Ik heb dezelfde dag nog gesolliciteerd. Mijn hart ligt al ruim 35 jaar bij de techniek. Hier in Arnhem lever ik als techneut nu ook een belangrijke maatschappelijke bijdrage. Dat vind ik fijn. Burgers’ Zoo is een echt familiebedrijf. Samen met 300 collega’s en 250 vrijwilligers streven we hier dagelijks naar een zo natuurlijk, duurzaam en veilig park.’

Duurzaam ondernemen

‘We richten ons op natuurbescherming, onderzoek en educatie. Niet alleen hier in Arnhem, maar we beschermen al ruim dertig jaar ook een natuurgebied in Belize van bijna 400 vierkante kilometer. Da’s ruim zeven keer zo groot als De Hoge Veluwe. Sinds 2004 voert Burgers’ Zoo de gouden gradatie van de Green Key, een internationaal erkend kenmerk voor duurzaam ondernemen. We integreren duurzaamheid steeds verder in onze bedrijfsprocessen. Dat is een doorlopend proces, waarbij we continu werken aan het besparen van energie, water en grondstoffen.’

‘Dit proces is jaren geleden al ingezet door mijn voorgangers. Daar ga ik graag mee door. Zo hebben we afgelopen oktober 1.500 nieuwe zonnepanelen geplaatst op het Safari Meeting Centre. Met deze uitbreiding hebben we nu 2.240 zonnepanelen. Hiermee wekt Burgers' Zoo voortaan jaarlijks 700.000 kilowattuur aan elektriciteit op. Dat is te vergelijken met het jaarverbruik van 250 huishoudens.’

Slim watergebruik

‘We staan voor het behoud van de natuur. Om Burgers’ Zoo klaar te maken voor de toekomst zijn er nog genoeg uitdagingen. Daar valt ook ons watergebruik onder. We gebruiken veel water in ons park. Denk daarbij niet alleen aan het water voor de dieren en planten, maar ook aan het schoonmaken van de dierenverblijven en de toiletten voor onze miljoen bezoekers.’

‘Vanaf ongeveer 2008 tot 2023 hebben we ruim 80 procent water weten te besparen. Concreet betekent dat een verlaging van 150.000 kuub in 2008 naar 25.000 kuub in 2023. Dat doen we door slim om te gaan met het water. Zo zijn we ooit begonnen met het opvangen van hemelwater in grote tanks. Dat werd dus niet meer direct afgevoerd naar het riool. Dat water zuiveren we en gebruiken we voor beregening, schoonmaak en het spoelen van toiletten. Daarvoor gebruiken we dus niet langer het reguliere drinkwater van Vitens.’

Kleine stappen, grote impact

‘Op ons terrein van 45 hectare hebben we drie soorten water: drinkwater, hemelwater en een eigen bron. Die mix zorgt ervoor dat we stappen kunnen blijven zetten in onze waterbesparing. Dat zit ‘m steeds meer in de kleine dingen. Bijvoorbeeld, een simpele aanpassing van de sensor bij de kranen heeft al grote impact gehad. Voorheen ging de kraan aan als iemand langsliep, maar nu verspilt deze geen druppel meer.’

‘We gaan onze dieren natuurlijk niet minder water geven. Kansen voor waterbesparing liggen wel in het verder bufferen in de wadi’s, het hergebruik van water en vergroten van de capaciteit om hemelwater op te vangen. En ook in het tegengaan van de verdamping in onze Ocean. Maandelijks krijg ik van de accountmanager bij Vitens inzicht in ons waterverbruik. Dat helpt ons bij het identificeren van bepaalde pieken. In de toekomst hopen we ons waterverbruik ook realtime te kunnen bekijken. Dan kunnen we daar zelf direct op sturen. Wellicht kunnen we die informatie ook aan onze bezoekers laten zien om bij te dragen aan bewustwording. Zo blijft er altijd nog wel iets te winnen.’

Ga naar de website van Burgers' Zoo.